Son dönem Türkiye’de birçok noktada hızla kafeler açılıyor. Bu doğrultuda kahve tüketimi artıyor. Sektörde yaşanan bu ivmeden birçok kişi ve kurum faydalanmak istiyor. Oysa bir o kadar da kapanan işletmeler ve batık girişimlerin de olduğu gözden kaçmamalı. Kendi işini yapmaya karar verenlerin başarılı olması hayata geçirdikleri işi sevmek ve her noktasını iyi bilmekten geçiyor. Eğer bir kahve dükkanı açacaksanız her şeyden önce iyi bir barista eğitimi almanız, kahve üzerine farklı kaynaklardan yararlanarak kahvenin hikayesini ve tarihini öğrenmeniz gerekiyor.
İşletme sahibi olmak isteyen bireylerdeki artış aslında uzun bir kurumsal hayatın ve kariyerin getirilerinden sıkılmarıyla ortaya çıkıyor. Bunların başında sorumluluklardan doğan baskı, yıllardır süre gelen tempolu iş programı geliyor. Bir dönem çoğu kişinin kafasında “güneye yerleşip üç masalı butik işletmelerini kurmak” vardı. Şimdi ise oturdukları semtlerde veya yeni dönem popülerleşen alanlarda butik cafelerini açmak yer alıyor. “Yaptığı işten mutlu olmak” ve “Üreterek mutlu olmak” söylemleri altında kurumsal hayattan bıkan bireyler butik girişim hayalleriyle hareket ediyor. Bu doğrultuda popüler kültürün kendini var ettiği yeni dönem noktalarda (Moda, Balat, Fener, Yeldeğirmeni) yeme içme alanında girişimlerde bulunuyorlar. Yukarıda belirttiğim semtlerde, mekanlar ortalama olarak 6 ayda bir veya bir yılda bir el değiştiriyor. Küçük metrekareler için istenen yüksek kiralar ve depozitolar, işletme maliyetleriyle birleştiğinde batık cafe ve restoran zincirleri oluşmasına sebeb oluyor. Bu tür beyaz yaka girişimciler bilinçli, araştıran ve fizibilite çalışmasını kendilerince yapan eğitimli kişiler… Ancak, ön göremedikleri temel iki nokta; öncelikle nitelikli çalışan, bir diğeri ise borç yönetimi. İki temel noktanın yönetim eksikliği ve işletmenin varoluşu için girişimci tarafından tek başına idare edilen uzun mesailer bir çok bireyin girişimci ruhunun tükenmesine ve batık girişimlerin ortaya çıkmasına neden oluyor.
Bahsettiğimiz bu kitle sosyal medya ve dijital medyayı kullanmasını iyi bilen, dijital anlamda kendi söküğünü dikebilen terzilerdir. Ancak, girişimlerini yürütemedikleri nokta yukarıda da belirttiğim üzere temel işletme süreçlerini doğru yönetememeleriyle alakalıdır.
Birde madalyonun diğer kısmı var ki burada da işletmelerinin hayatını uzun süredir karlılıkla devam ettiren bir kitle bulunuyor. Ancak, bunların içerisinde de kendilerini dijital dünyada var edemeyen, dijital varlıklarını doğru yönetemeyenler mevcut. Peki kimdir bu kitle? kafe ve restoran olarak düşünürsek orta yaş ve üzeri işletme sahiplerinden bahsedebiliriz. “Cafemizde 250.000 yer bildirimi yapıldı bunu nasıl yönetebilirim." "Sosyal medya uygulamalarından destek alarak video, fotoğraf çekimi ve tanıtımı yaptıracağım.” gibi eksik ve hatalı düşüncelere kapılan işletme sahipleri maalesef doğru bilgiye ulaşamıyor ve bu mecraların işleyiş prensibinden bihaber olarak bütçelerini işini hakkaniyetiyle yapmayan kişilere kaptırıyor.
Peki nedir bu hüsranla sonuçlanan iki açmaz durumun çözümü?
Eğer yeni bir girişimciyseniz kahve ve butik restoran trendinden para kazanmak isteyen bir beyaz yakaysanız öncelikle girişim yapacağınız alanda eğitim almanızı araştırmalar yapmanızı öneririm. Sonrasında ise muadil olabilecek bir işletmede bir süre çalışarak bu işletmenin dinamiklerini gözlemlemenizi ve hatta tedarikçilerini tanımanızı tavsiye ederim. Asıl mesele bu adımların sonrasında geliyor. Bu süreçte eğitim alıp deneyim sahibi olup ve iligili alanda tedarikçileri tanımanızın ardından şimdi detaylı ve gerçekçi bir fizibilite çıkarabilirsiniz. Borçlanarak bir girişimde bulunuyorsanız olası giderleri daha doğru analiz edebilir, borç ve insan kaynağı yönetiminizi daha doğru yapabilirsiniz.
Var olan popüler bir işletme sahibiyseniz öncelikle dijital okur yazarlık ve dijital mecraların dinamikleri konusunda eğitim almanız muhakkaktır. Bilmediğiniz bir alana bütçe ayırmak işletmeci olarak zor ve anlamsızdır. Dijital medyanın potansiyellerini ve tehditlerini anlamlandırabilmek ve işletmeler için fayda yaratıcı doğru kullanımını idrak edebilmek için bu alanda eğitim almak ve bilinçlenmek gerekmektedir. Akabinde gerekli görüldüğü noktalarda; örneğin menüye yeni bir ürün eklendiğinde veya sezonluk olarak düzenlenen yeni uygulamaların veya kampanyaların duyurulmasında bu mecralara bütçe ayırarak tatımlar yapılması işletmenin karlılığı açısından faydalı olacaktır.